De eeuw van klimaatmigratie: waarom we moeten plannen voor de grote omwenteling

by bernt & torsten

Er komt een grote omwenteling aan. Klimaatgedreven beweging van mensen draagt bij aan een massale migratie die al aan de gang is naar de steden van de wereld. Het aantal migranten is het afgelopen decennium wereldwijd verdubbeld en de vraag wat te doen met de snel groeiende populaties ontheemden zal alleen maar groter en acuter worden. Het overleven van klimaatdegradatie vereist een geplande en bewuste migratie van een soort die de mensheid nog nooit eerder heeft gedaan.

De wereld ziet nu al twee keer zoveel dagen waarop de temperatuur hoger is dan 50 °C dan 30 jaar geleden – dit niveau van warmte is dodelijk voor mensen en ook enorm problematisch voor gebouwen, wegen en energiecentrales. Het maakt een gebied onbewoonbaar. Dit explosieve planetaire drama vereist een dynamische menselijke reactie. We moeten mensen helpen om van gevaar en armoede naar veiligheid en comfort te gaan – om een veerkrachtigere mondiale samenleving op te bouwen voor het welzijn van iedereen.

Grote populaties zullen niet alleen naar de dichtstbijzijnde stad moeten migreren, maar ook over continenten. Degenen die in regio’s wonen met meer draaglijke omstandigheden, vooral landen op noordelijke breedtegraden, zullen miljoenen migranten moeten opvangen terwijl ze zich aanpassen aan de eisen van de klimaatcrisis. We zullen volledig nieuwe steden moeten creëren in de buurt van de koudere polen van de planeet, aan wal die snel ijsvrij zullen worden. Delen van Siberië ervaren bijvoorbeeld al maandenlang temperaturen van 30C.

Arctische gebieden staan in brand, met megabranden die Siberië, Groenland en Alaska verslinden. Ook in januari brandden veenbranden in de Siberische cryosfeer, ondanks temperaturen onder de -50C. Deze zombiebranden gloeien het hele jaar door in het veen onder de grond, in en rond de poolcirkel, om vervolgens te exploderen in enorme branden die woeden over de boreale bossen van Siberië, Alaska en Canada.

In 2019 verwoestten kolossale branden meer dan 4 miljoen hectare Siberisch taigabos, brandden meer dan drie maanden en produceerden een wolk van roet en as ter grootte van de landen die deel uitmaken van de hele Europese Unie. Modellen voorspellen dat branden in de boreale bossen en arctische toendra tegen 2100 tot vier keer zullen toenemen.

Waar je nu ook woont, migratie zal het leven van jou en je kinderen beïnvloeden. Het is voorspelbaar dat Bangladesh, een land waar een derde van de bevolking langs een krimpende, laaggelegen kust woont, onbewoonbaar wordt. (Meer dan 13 miljoen Bengalezen – bijna 10% van de bevolking – zullen naar verwachting het land in 2050 hebben verlaten.) Maar ook de komende decennia zullen rijke landen hard getroffen worden.

Deze omwenteling vindt niet alleen plaats in een tijd van ongekende klimaatverandering, maar ook van menselijke demografische veranderingen. De wereldbevolking zal de komende decennia blijven toenemen, met een piek van misschien 10 miljard in de jaren 2060. Het grootste deel van deze toename zal plaatsvinden in de tropische gebieden die het zwaarst getroffen zijn door de klimaatcatastrofe, waardoor mensen naar het noorden vluchten. Het mondiale Noorden wordt geconfronteerd met het tegenovergestelde probleem – een “topzware” demografische crisis, waarbij een te kleine beroepsbevolking een aanzienlijke oudere bevolking ondersteunt. Noord-Amerika en Europa hebben 300 miljoen mensen boven de traditionele pensioenleeftijd (65+). In 2050 wordt de economische afhankelijkheidsratio geschat op 43 ouderen per 100 werkende mensen in de leeftijd van 20 tot 64 jaar. Steden van München tot Buffalo zullen gaan concurreren om migranten aan te trekken.

De komende migratie zal betekenen dat de armsten ter wereld op de vlucht zijn voor dodelijke hittegolven en mislukte oogsten. Het zal ook de opgeleiden, de middenklasse en mensen omvatten die niet langer kunnen wonen waar ze gepland waren omdat het onmogelijk is om een hypotheek of eigendomsverzekering te krijgen. De werkgelegenheid is immers naar elders verhuisd. De klimaatcrisis heeft al miljoenen mensen in de VS ontworteld – in 2018 werden 1,2 miljoen ontheemd door extreme omstandigheden, brand, stormen en overstromingen; in 2020 was de jaarlijkse tol gestegen tot 1,7 miljoen mensen. De VS hebben nu een gemiddelde van $ 1 miljard aan rampen elke 18 dagen.

Meer dan de helft van het westen van de VS wordt geconfronteerd met extreme droogtes en de boeren in het Klamath Basin in Oregon praten over het illegaal gebruiken van geweld om dampoorten te openen voor irrigatie. Aan het andere uiterste hebben dodelijke overstromingen duizenden mensen van Death Valley tot Kentucky gestrand. Tegen 2050 zullen een half miljoen bestaande Amerikaanse huizen minstens één keer per jaar op land staan dat overstroomd is, volgens gegevens van Climate Central, een samenwerkingsverband van wetenschappers en journalisten. Louisiana’s Isle de Jean Charles heeft al $ 48 miljoen aan federale belastingdollars gekregen om de hele gemeenschap te verplaatsen als gevolg van kusterosie en stijgende zeespiegels; in het Verenigd Koninkrijk hebben de Welshe dorpelingen van Fairbourne te horen gekregen dat hun huizen moeten worden verlaten aan de doordringende zee, omdat het hele dorp tegen 2045 moet worden “ontmanteld”. Ook grote kuststeden lopen gevaar. De Welshe hoofdstad Cardiff zal naar verwachting in 2050 voor tweederde onder water staan.

De Internationale Organisatie voor Migratie van de VN schat dat er de komende 30 jaar maar liefst 1,5 miljard milieumigranten kunnen zijn. Na 2050 zal dat aantal naar verwachting omhoogschieten naarmate de wereld verder opwarmt en de wereldbevolking stijgt totde voorspelde piek in het midden van de jaren 2060.

De vraag voor de mensheid wordt: hoe ziet een duurzame wereld eruit? We zullen een geheel nieuwe manier moeten ontwikkelen om onze levensstijl te voeden, van brandstof te voorzien en te behouden, terwijl we het koolstofgehalte in de atmosfeer verminderen. We zullen in dichtere concentraties in minder steden moeten leven en tegelijkertijd de bijbehorende risico’s van overvolle bevolkingsgroepen moeten verminderen, waaronder stroomuitval, sanitaire problemen, oververhitting, vervuiling en infectieziekten.

Minstens zo uitdagend is echter de taak om het idee te overwinnen dat we bij een bepaald land horen en dat het van ons is. We moeten assimileren in wereldwijd diverse samenlevingen, leven in nieuwe poolsteden. We moeten klaar zijn om weer te bewegen wanneer dat nodig is. Met elke graad van temperatuurstijging zullen ongeveer 1 miljard mensen buiten de zone worden geduwd waar mensen al duizenden jaren leven. We hebben weinig tijd om de komende omwenteling aan te pakken voordat deze overweldigend en dodelijk wordt.

Migratie is niet het probleem; dat is de oplossing.

Hoe we omgaan met deze wereldwijde crisis, en hoe humaan we elkaar behandelen terwijl we migreren, zal de sleutel zijn tot de vraag of deze eeuw van onrust soepel verloopt of met gewelddadige conflicten en onnodige sterfgevallen. Goed beheerd, zou deze omwenteling kunnen leiden tot een nieuw wereldwijd gemenebest van menselijkheid. Migratie is onze uitweg uit de crisis.

Migratie, of het nu gaat om een ramp naar veiligheid, of voor een nieuw land van kansen, is diep verweven met samenwerking – het is alleen door uitgebreide samenwerkingen dat we kunnen migreren, en het zijn onze migraties die de wereldwijde samenleving van vandaag hebben gecreëerd. Migratie heeft ons gemaakt. Het zijn onze nationale identiteiten en grenzen die de anomalieën zijn.

Het idee om vreemden buiten de grenzen te houden is relatief nieuw. Staten maakten zich vroeger veel meer zorgen over het voorkomen dat mensen zouden vertrekken dan over het voorkomen van hun komst. Ze hadden hun werk en belastingen nodig.

Sommigen denken misschien dat het vlaggen, volksliederen en een leger zijn om je territorium te beschermen die nodig zijn om een gevoel van nationaliteit te ontwikkelen. Maar in feite zou de eer naar een succesvolle bureaucratie moeten gaan. Meer significante overheidsinterventie in het leven van mensen en de creatie van een brede systeembureaucratie waren nodig om een complexe industriële samenleving te runnen.

Deze creëerden ook nationale identiteit bij de burgers. Pruisen begon bijvoorbeeld in de jaren 1880 werkloosheidsuitkeringen uit te betalen, oorspronkelijk uitgegeven in een arbeidersdorp, waar mensen en hun omstandigheden bekend waren. Maar het werd ook uitbetaald aan mensen waar ze naartoe migreerden om te werken, wat een nieuwe laag bureaucratie betekende om vast te stellen wie Pruisisch was en dus in aanmerking kwam voor een uitkering. Dit resulteerde in burgerschapspapieren en gecontroleerde grenzen. Naarmate regeringen meer controle uitoefenden, kregen mensen meer staatsvoordelen van hun belastingen en meer rechten, zoals stemmen, wat aanleiding gaf tot een gevoel van eigendom over de staat. Het werd hun natie.

Natiestaten zijn een kunstmatige sociale structuur gebaseerd op de mythologie dat de wereld bestaat uit verschillende, homogene groepen die afzonderlijke delen van de wereld bezetten en de primaire loyaliteit van de meeste mensen claimen. De realiteit is veel rommeliger. De meeste mensen spreken de taal van verschillende groepen en etnisch en cultureel pluralisme is de norm. Het idee dat iemands identiteit en welzijn in de eerste plaats verbonden zijn met die van een verzonnen nationale groep is vergezocht, hoewel dit door veel regeringen wordt aangenomen.

Het is niet verwonderlijk dat het natiestaatmodel zo vaak faalt – er zijn sinds 1960 ongeveer 200 burgeroorlogen geweest. Er zijn echter tal van voorbeelden van natiestaten die goed werken ondanks dat ze uit verschillende groepen bestaan, zoals Singapore, Maleisië en Tanzania, of landen die zijn gecreëerd door wereldwijde migranten zoals Australië, Canada en de Verenigde Staten. Tot op zekere hoogte zijn alle natiestaten gevormd door een mix van groepen. Wanneer natiestaten wankelen of falen, is het probleem niet diversiteit op zich, maar niet genoeg officiële inclusie – rechtvaardigheid in de ogen van de staat, ongeacht tot welke andere groepen een persoon behoort. Een onzekere regering die verbonden is met een specifieke groep, die ze bevoordeelt boven anderen, kweekt ontevredenheid en zet de ene groep tegen de andere op – dit leidt ertoe dat mensen eerder terugvallen op vertrouwde allianties op basis van verwantschap.

Een democratie met een mandaat van officiële participatie van haar bevolking is over het algemeen stabieler – maar moet worden ondersteund door een complexe bureaucratie. Naties hebben dit op verschillende manieren genavigeerd, zoals door macht te delegeren aan lokale gemeenschappen, hen stem en participatie te geven over hun eigen zaken binnen de natiestaat (zoals het geval is in de kantons van Canada of Zwitserland). Door meerdere groepen, talen en culturen als even legitiem te beschouwen, kan een land als Tanzania dienen als een nationaal mozaïek van ten minste 100 verschillende etnische groepen en talen. In Singapore, dat bewust heeft gestreefd naar een geïntegreerde multi-etnische bevolking, is minstens een vijfde van de interraciale huwelijken. Oneerlijke hiërarchieën tussen groepen maken dit moeilijker, vooral wanneer het door een minderheid aan een meerderheid wordt opgelegd.

In april 2021 tweette gouverneur Kristi Noem: “South Dakota zal geen illegale immigranten accepteren die de regering-Biden wil verplaatsen. Mijn boodschap aan illegalen… bel me als je Een Amerikaan bent.”

Houd er rekening mee dat South Dakota alleen bestaat omdat duizenden immigranten zonder papieren uit Europa de Homestead Act van 1860 tot 1920 gebruikten om land van indianen te stelen zonder compensatie of herstelbetalingen. Dit soort exclusieve houding van een leider verzwakt het gevoel van gedeeld burgerschap tussen iedereen, waardoor verdeeldheid ontstaat tussen bewoners die worden beschouwd als behorend en degenen die dat niet zijn.

Officiële opname van de nationale bureaucratie is een startpunt voor het opbouwen van nationale identiteit bij alle burgers, vooral met een grote toestroom van migranten, maar de erfenis van decennia of eeuwen van onrecht blijft sociaal, economisch en politiek bestaan.

De frontlinie in europa’s oorlog tegen migranten is de Middellandse Zee, gepatrouilleerd door Italiaanse oorlogsschepen die belast zijn met het onderscheppen van kleine EU-gebonden schepen en hen dwingen tot havens in Libië aan de Noord-Afrikaanse kust. Een dergelijk oorlogsschip, de Caprera, werd door de Italiaanse anti-migrantenminister van Binnenlandse Zaken geprezen voor “het verdedigen van onze veiligheid”, nadat het meer dan 80 migrantenboten met meer dan 7.000 mensen had onderschept. “Glorie!” twitterde hij en plaatste hij een foto van zichzelf met de bemanning in 2018.

Maar tijdens een inspectie door Caprera datzelfde jaar ontdekte de politie meer dan 700.000 smokkelsigaretten en een groot aantal andere gesmokkelde goederen die door de bemanning uit Libië werden geïmporteerd om met winst in Italië te worden verkocht. Nader onderzoek wees uit dat het smokkelbedrijf verschillende andere militaire schepen betrof. “Ik voelde me alsof Dante ten onder ging in het inferno”, zei luitenant-kolonel Gabriele Gargano, de politieagent die het onderzoek leidde.

De zaak benadrukt een centrale absurditeit rond de huidige aanpak van migratie. Immigratiecontroles worden als essentieel beschouwd – maar voor mensen, niet voor spullen. Enorme inspanningen maken grensoverschrijdende migratie van goederen, diensten en geld mogelijk. Elk jaar wordt meer dan 11 miljard ton van de gadgets over de hele wereld vervoerd – het equivalent van 1,5 ton per persoon per jaar – terwijl mensen, die de sleutel zijn tot al deze economische activiteit, zich niet vrij kunnen bewegen. Geïndustrialiseerde landen met grote demografische uitdagingen en aanzienlijke tekorten aan arbeidskrachten worden geblokkeerd om migranten aan te nemen die wanhopig op zoek zijn naar banen.

Momenteel is er geen wereldwijd orgaan of organisatie die toezicht houdt op de beweging van mensen over de hele wereld. Regeringen behoren tot de Internationale Organisatie voor Migratie, maar dit is een onafhankelijke, “gerelateerde organisatie” van de Verenigde Naties in plaats van een echt VN-orgaan: het is niet onderworpen aan direct toezicht door de Algemene Vergadering. Het kan geen standaardbeleid vaststellen dat landen in staat stelt te profiteren van de kansen die immigranten bieden. Migranten worden meestal behandeld door het ministerie van Buitenlandse Zaken van elk afzonderlijk land, in plaats van het ministerie van Arbeid, dus beslissingen worden genomen zonder informatie of gecoördineerd beleid om mensen te matchen met de arbeidsmarkt. We hebben een nieuw mechanisme nodig om de wereldwijde arbeidsmobiliteit veel effectiever te beheren – het is tenslotte onze belangrijkste economische hulpbron.

Het gesprek over migratie is blijven steken in wat moet worden toegestaan in plaats van te plannen voor wat er moet gebeuren. Landen moeten van het idee van controle naar het beheren van migratie. Op zijn minst hebben we nieuwe mechanismen nodig voor legale economische arbeidsmigratie en mobiliteit en een veel betere bescherming van mensen die op de vlucht zijn voor gevaar.

Binnen enkele dagen na de Russische invasie van Oekraïne in februari hebben de EU-leiders een opengrenzenbeleid aangenomen voor vluchtelingen die het conflict ontvluchten, waardoor ze het recht hebben om drie jaar in het hele blok te wonen en te werken en te helpen met huisvesting, onderwijs, transport en andere behoeften. . Het beleid heeft ongetwijfeld levens gered, maar bovendien, door miljoenen mensen niet te verplichten langdurige asielprocedures te doorlopen, kunnen de vluchtelingen worden verspreid naar plaatsen waar ze zichzelf beter kunnen helpen en worden geholpen door lokale gemeenschappen. In de hele EU kwamen mensen samen in hun gemeenschappen, op sociale media en via instellingen om manieren te organiseren om vluchtelingen op te vangen.

Ze boden kamers aan in hun huizen, verzamelden donaties van kleding en speelgoed en zetten taalkampen en geestelijke gezondheidszorg op – dit alles was legaal vanwege het opengrenzenbeleid. Dit verminderde de lasten voor de centrale overheid, gaststeden en vluchtelingen.

Migratie

Migratie vraagt om geld, contacten en moed. Het gaat meestal in eerste instantie om een zekere moeilijkheidsgraad, omdat mensen worden verwijderd van hun familie, vertrouwde omgeving en taal. Sommige landen maken het bijna onmogelijk om naar hun werk te verhuizen, en in andere landen worden ouders gedwongen om kinderen achter te laten die ze misschien nooit zullen zien opgroeien. Een hele generatie Chinese kinderen is volwassen geworden en ontmoette hun ouders slechts een week of zo één keer per jaar, tijdens het Lentefestival.

In China zitten honderden miljoenen mensen gevangen in het ongewisse tussen het dorp en de steden, niet in staat om volledig over te stappen als gevolg van archaïsche landwetten en het gebrek aan sociale huisvesting, kinderopvang, scholen of andere openbare voorzieningen in de steden. De dorpen worden in stand gehouden door geldovermakingen van afwezige arbeiders, die hun boerderijen niet kunnen verkopen uit angst hun land te verliezen, wat hun enige sociale zekerheid is. Overgebleven, geïsoleerde kinderen worden dan primaire verzorgers voor hun ouder wordende familieleden. Arbeidsmigranten kunnen het zich niet veroorloven om woningen in de stad te kopen en keren daarom terug naar het dorp wanneer ze met pensioen gaan en de cyclus opnieuw opstarten.

In andere gevallen betalen migranten enorme vergoedingen aan mensenhandelaren voor stedelijk of buitenlands werk, alleen om zichzelf in gecontracteerde posities te vinden die weinig beter zijn dan slavernij, en hun “contracten” uit te werken totdat ze hun paspoorten terug kunnen krijgen en naar huis kunnen terugkeren. Het weinige geld dat ze verdienen, wordt naar huis gestuurd. Deze omvatten Aziatische bouwvakkers en thuiswerkers in het Midden-Oosten en Europa, die weinig bescherming hebben en kunnen eindigen in dwangarbeid in de seksindustrie of in onmenselijke omstandigheden in voedselverwerkende of kledingfabrieken. De meeste migranten proberen hun leven te verbeteren, zoals wij allemaal doen, door te verhuizen. Sommigen migreren om hun leven te redden.

Vluchtelingenkamp

Miljoenen mensen leven in limbo in vluchtelingenkampen, soms generaties lang. Over de hele wereld, of de vluchtelingenkampen nu gevuld waren met Soedanezen, Tibetanen, Palestijnen, Syriërs, Salvadoranen of Irakezen, was de vraag dezelfde: mensen willen waardigheid. En dat betekent dat ze hun families kunnen ondersteunen – om te kunnen werken, te bewegen en een veilig leven voor zichzelf te maken. Op dit moment maken te veel naties dit verlangen – hoewel zeer eenvoudig en wederzijds voordelig – onmogelijk voor degenen die het het meest nodig hebben. Naarmate onze omgeving verandert, lopen miljoenen anderen het risico om op deze locaties terecht te komen. Wereldwijd is dit systeem van gesloten grenzen en vijandig migratiebeleid disfunctioneel. Het werkt niet in iemands voordeel.

We zijn getuige van de hoogste niveaus van menselijke ontheemding ooit, die alleen maar zullen toenemen. In 2020 overschreden vluchtelingen wereldwijd de 100 miljoen, een verdrievoudiging sinds 2010, en de helft waren kinderen. Dat betekent dat één op de 78 mensen gedwongen is te vluchten. Geregistreerde vluchtelingen vertegenwoordigen slechts een fractie van degenen die gedwongen zijn hun huizen te verlaten als gevolg van oorlog of ramp.

Bovendien zijn wereldwijd 350 miljoen mensen ongedocumenteerd, maar liefst 22 miljoen alleen al in de Verenigde Staten, schat de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor vluchtelingen. Deze omvatten informele werknemers en degenen die zich verplaatsen langs oude wegen die de landsgrenzen overschrijden. Deze mensen bevinden zich steeds vaker zonder wettelijke erkenning, leven in de marge en kunnen niet profiteren van sociale ondersteuningssystemen.

Zolang 4,2 miljard mensen in armoede leven en de inkomenskloof tussen het noorden en het zuiden van de wereld blijft groeien, zullen mensen moeten verhuizen – en degenen die in door het klimaat getroffen regio’s wonen, zullen onevenredig worden getroffen. Landen moeten vluchtelingen asiel bieden. Maar volgens de wettelijke definitie van de vluchteling, geschreven in het Vluchtelingenverdrag van 1951, geldt dit niet voor degenen die hun huis moeten verlaten vanwege de klimaatcrisis.

Maar er beginnen dingen te veranderen. In een historische uitspraak in 2020 oordeelde het VN-Mensenrechtencomité dat klimaatvluchtelingen niet naar huis kunnen worden gestuurd, wat betekent dat een staat zijn mensenrechtenverplichtingen zou schenden als het iemand terugstuurt naar een land waar – vanwege de klimaatcrisis – hun leven in gevaar is. Het besluit van de commissie is echter niet internationaal bindend.

Vandaag de dag zijn er al meer dan 50 miljoen klimaatverdrevenen die op de vlucht zijn voor politieke vervolging. Het onderscheid tussen vluchtelingen en economische migranten is zelden eenvoudig en verder gecompliceerd door de klimaatcrisis. Hoewel de dramatische verwoesting van een orkaan die hele dorpen wegvaagt, vluchtelingen van de ene op de andere dag in mensen kan veranderen, zijn de effecten van klimaatafbraak op het leven van mensen vaker geleidelijk – een andere slechte oogst of een ander seizoen van ondraaglijke hitte, die de katalysator / crisis wordt die mensen drijft om betere plaatsen te zoeken.

Dit moet de wereld de tijd geven om zich aan te passen aan de komende massamigraties – de ultieme klimaatadaptatie. Maar in plaats daarvan, naarmate omgevingen steeds dodelijker worden, geven ‘s werelds rijkste landen meer uit aan het militariseren van hun grenzen – het creëren van een klimaatmuur – dan aan de klimaatnoodtoestand. De groei van detentiefaciliteiten en “verwerking” op zee voor asielzoekers verhoogt niet alleen het dodental, maar is een van de meest walgelijke kenmerken van het falen van de rijke wereld om de impact van de klimaatcrisis op de armste regio’s te verlichten. We moeten aandacht besteden aan ‘klimaatnationalisten’ die de ongelijke verdeling van de veiligere landen van onze planeet willen versterken.

De planetaire crisis vereist een wereldwijd klimaatmigratiepact, maar in de tussentijd zouden regionale overeenkomsten over vrij verkeer – van het soort dat de EU-lidstaten genieten – helpen. Dergelijke overeenkomsten hebben inwoners van door rampen getroffen Caribische eilanden geholpen hun toevlucht te vinden op veiligere eilanden.

Klimaatverandering is in de meeste gevallen te overleven; ons grensbeleid zal mensen doden. Menselijke beweging op ongekende schaal zal deze eeuw domineren. Het kan een ramp zijn of, als het goed wordt beheerd, kan het onze redding zijn.

Dit is een bewerkt fragment uit Nomad Century: How to Survive the Climate Upheaval door Gaia Vince, gepubliceerd door Allen Lane op 25 augustus. Om een exemplaar te bestellen, gaat u naar guardianbookshop.com